wtorek, 14 kwietnia 2015

Kriegsarchiv (Wien)

Kriegsarchiv w Wiedniu to największe archiwum wojskowe w Europie Środkowej. Założył je w 1801 roku cesarz Franciszek II (później panujący jako cesarz austriacki Franciszek I), swoją drogą za namową arcyksięcia Karola Habsburga, późniejszego księcia cieszyńskiego. Kriegsarchiv było początkowo samodzielną placówką, od 1945 roku jest jednym z oddziałów Oesterreichisches Staatsarchiv.

Rekruci ze Śląska Cieszyńskiego służyli do końca I wojny światowej w armii austriackiej, zatem można być pewnym, że praktycznie każda rodzina z tego regionu miała kogoś w mundurze austriackim.

Z punktu widzenia badań genealogicznych na Śląsku Cieszyńskim najbardziej interesujące się dokumenty sprzed 1918 roku. Szczególnie przydatne są akta personalne, zwłaszcza "listy musterunkowe" (Musterlisten), zachowane od 1720 roku. Był to spis "stanu posiadania" armii, czyli wykaz żołnierzy. Początkowo sporządzano takie spisy dwa razy rocznie, od 1768 roku raz w roku. Przeszukiwać trzeba je "ręcznie", brak indeksu, a poza korpusem oficerskim i podoficerskim wyliczanym według rang brak jakiekolwiek klucza, jeśli chodzi o kolejność szeregowych żołnierzy. Spisy robiono kompaniami. W "Musterlisten" podawano imię i nazwisko, miejsce urodzenia, wiek (czasami tylko w latach, czasami w latach i miesiącach), wyznanie, stan cywilny, a także krótką informację o przebiegu służy.

W 1820 roku "Musterlisten" zastąpiły "Grundbuchsblattt", najpierw w postaci ksiąg (Grunduecher), później w postaci luźnych plików (Grudbuchsblaetter).

Oprócz tego w zasobach Kriegsarchiv znajduje się dużo dokumentów, dotyczących żołnierzy z czasów I wojny światowej 1914-1918, jednak tylko dotyczące tych z dzisiejszej Austrii. Pozostałe zostały przekazane do "państw sukcesyjnych", czyli w przypadku Śląska Cieszyńskiego odpowiednio do Czechosłowacji (Czech) i Polski. Na szczęście informacje na temat rannych i zabitych podawano w urzędowych zestawieniach, jak i w prasie lokalnej na Śląsku Cieszyńskim.

Jeśli chodzi o jednostki do których trafiali rekruci ze Śląska Cieszyńskiego, to najpierw był to 56. Pułk Piechoty Wenzela Colloredo, po 1807 roku 57. Pułk Piechoty, po 1830 roku 29. Pułk Piechoty, po 1853 roku 1. Pułk Piechoty, a po 1883 roku 100. Pułk Piechoty.

Szczegółowe informacje na temat zasobów Kriegsarchiv podaje Christoph Tepperberg w tekście Sources for Genealogical Research at the Austrian War Archives in Vienna (Kriegsarchiv Wien), 2007.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz